Tất cả chuyên mục
Bệnh truyền nhiễm
16/06/2023
Bệnh bạch hầu thanh quản, còn được gọi là viêm hầu thanh quản, là một loại nhiễm trùng vi khuẩn hoặc vi rút ảnh hưởng đến hầu thanh quản - một phần của hệ hô hấp trên. Bệnh này thường gây ra các triệu chứng như ho, đau họng, khó thở và sưng hầu thanh quản.
Bệnh bạch hầu thanh quản: Hiểu về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả
Bệnh bạch hầu thanh quản là trường hợp mắc bệnh bạch hầu với vị trí khởi đầu nằm ở hầu thanh quản. Bạch hầu là một bệnh nhiễm khuẩn cấp tính có giả mạc và ảnh hưởng đến các tuyến hạnh nhân, mũi, hầu họng và thanh quản. Bệnh có thể xuất hiện trên da hoặc các niêm mạc khác như kết mạc mắt hoặc niêm mạc bộ phận sinh dục. Đây là một tình trạng nhiễm trùng nhiễm độc và gây tổn thương nghiêm trọng, chủ yếu do ngoại độc tố của vi khuẩn bạch hầu (Corynebacterium diphtheriae) gây ra.
Bệnh bạch hầu thanh quản có thể xảy ra ở mọi độ tuổi, nhưng thường phổ biến nhất ở trẻ em trong độ tuổi từ 2 đến 7 tuổi. Bệnh lây nhiễm chủ yếu qua tiếp xúc trực tiếp từ người bệnh sang người khỏe mạnh khi nói chuyện hoặc khi ho, hắt hơi.
Trên tình trạng lâm sàng, bệnh bạch hầu cũng có thể có các dạng khác như bạch hầu mũi, bạch hầu họng-amidan và nhiều hơn nữa. Tuy nhiên, bạch hầu thanh quản chiếm khoảng 1/4 số ca bệnh, có thể bạch hầu lan rộng xuống họng hoặc chỉ ở vị trí tại chỗ. Bệnh bạch hầu thanh quản thường phổ biến ở trẻ nhỏ, đặc biệt là những trẻ còn đang bú.
Trẻ em mắc bệnh bạch hầu thanh quản nếu không được phát hiện và điều trị sớm có thể gặp phải các biến chứng nguy hiểm liên quan đến tim mạch, thần kinh và thận. Điều này đặc biệt nguy hiểm vì có thể gây tắc nghẽn đường hô hấp, dẫn đến tình trạng hôn mê và nguy cơ tử vong nếu không nhận được cấp cứu kịp thời. Bệnh bạch hầu thanh quản có nhiều biến chứng nguy hiểm, vì vậy, khi mắc bệnh này, cần được điều trị tích cực tại cơ sở y tế và theo dõi các biến chứng để tránh tử vong do tắc thở và nhồi máu cơ tim đột ngột.
Vi khuẩn bạch hầu Corynebacterium diphtheriae
Nguyên nhân gây bệnh bạch hầu thanh quản đã được xác định là do vi khuẩn bạch hầu Corynebacterium diphtheriae. Đây là một loại trực khuẩn gram dương, không di động và có tính hiếu khí. Vi khuẩn bạch hầu chỉ có khả năng sản xuất ngoại độc tố khi nó bị nhiễm một loại virus đặc biệt được gọi là thực khuẩn bào (bacteriophage). Chỉ có những chủng vi khuẩn có khả năng sinh độc tố mới gây ra bệnh và có các biến chứng nguy hiểm.
Khi được quan sát dưới kính hiển vi, vi khuẩn bạch hầu có hình dạng mảnh, giống như hình dùi trống hoặc que, và sắp xếp đặc trưng như một hàng rào. Vi khuẩn bạch hầu được chia thành ba loại, gồm gravis, intermedius và mitis, theo thứ tự giảm khả năng gây bệnh. Tất cả ba loại vi khuẩn đều có khả năng sản xuất ngoại độc tố, nhưng loại gravis thường gây ra những trường hợp bệnh nặng nhất.
Vi khuẩn bạch hầu nhạy cảm với các yếu tố vật lý và hóa học. Dưới ánh sáng mặt trời trực tiếp, vi khuẩn sẽ chết sau vài giờ, trong môi trường ánh sáng trong nhà, chúng sẽ bị diệt sau vài ngày. Ở nhiệt độ 58°C, vi khuẩn chỉ sống được khoảng 10 phút, trong môi trường phenol 1% và cồn 60 độ, chúng chỉ tồn tại được trong 1 phút. Ngoại độc tố của bạch hầu là một loại protein có tính kháng nguyên đặc hiệu, độc tính cao và không chịu nhiệt tốt. Ngoại độc tố của các loại vi khuẩn bạch hầu khác nhau đều giống nhau. Ngoại độc tố bạch hầu sau khi được xử lý bằng nhiệt độ và formol sẽ mất tính độc, và được sử dụng trong vắc xin để tiêm phòng bệnh.
Triệu chứng sốt và chảy nước mũi khi trẻ bị bệnh bạch hầu thanh quản
Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh bạch hầu thanh quản thường xuất hiện trong khoảng từ hai đến năm ngày sau khi bị nhiễm bệnh và có thể bao gồm:
Bạch hầu thanh quản là một dạng bệnh nặng, tiến triển nhanh chóng và cực kỳ nguy hiểm. Vì thanh quản là phần hẹp nhất của đường hô hấp, nếu màng giả mạc phát triển ở đây, nguy cơ gây tắc nghẽn đường thở tăng lên đáng kể, dẫn đến hôn mê và tử vong.
Chẩn đoán bệnh bạch hầu họng được xác định thông qua các dấu hiệu lâm sàng và cận lâm sàng. Ngay sau khi khám bệnh, nếu có nghi ngờ về bạch hầu (dựa trên các đặc điểm về dịch tễ, miễn dịch và biểu hiện lâm sàng), xét nghiệm quan trọng nhất là lấy mẫu giả mạc hoặc mẫu từ vùng tổn thương nghi ngờ bị bạch hầu. Tuy nhiên, nếu có nghi ngờ về bạch hầu dựa trên triệu chứng lâm sàng, việc điều trị nên được tiến hành ngay mà không cần chờ kết quả xét nghiệm cận lâm sàng.
Xét nghiệm nhanh vi khuẩn bạch hầu có thể được thực hiện bằng phương pháp nhuộm Gram. Vi khuẩn bạch hầu có thể bắt màu nhuộm Gram dương, có hình dạng mảnh và dạng dùi trống, sắp xếp theo kiểu hàng rào. Tuy nhiên, việc không phát hiện vi khuẩn bạch hầu trong quá trình xét nghiệm nhuộm Gram không thể loại trừ khả năng bị bạch hầu.
Chẩn đoán cuối cùng phải dựa trên việc cấy và xác định danh tính của vi khuẩn, nhưng quá trình này thường mất nhiều thời gian hơn. Bên cạnh việc nuôi cấy nhằm phân lập vi khuẩn bạch hầu, mẫu bệnh phẩm thường được đặt trên đĩa agar huyết để tìm liên cầu tan huyết beta, vì loại vi khuẩn này cũng có khả năng gây ra triệu chứng tương tự bạch hầu tại họng.
phương pháp điều trị bệnh bạch hầu thanh quản
Bạch hầu thanh quản là một bệnh nghiêm trọng, do đó, bệnh nhân cần được điều trị ngay lập tức và tích cực bằng các loại thuốc sau:
- Chống độc tố bạch hầu:
+) Nếu có nghi ngờ mắc bệnh bạch hầu, trẻ em hoặc người lớn bị nhiễm sẽ được sử dụng chống độc tố bạch hầu. Loại thuốc này, được tiêm vào tĩnh mạch hoặc tiêm bắp, giúp trung hòa độc tố bạch hầu đã lưu hành trong cơ thể. Trước khi sử dụng thuốc chống độc tố, nên thực hiện xét nghiệm dị ứng da để đảm bảo rằng người bệnh không bị dị ứng với thuốc này.
+) Trong trường hợp có dị ứng, trước hết cần tiến hành giải mẫn cảm với thuốc chống độc tố. Giải mẫn cảm được thực hiện bằng cách bắt đầu với một liều nhỏ thuốc chống độc tố, sau đó tăng dần liều lượng.
- Sử dụng thuốc kháng sinh: Bạch hầu cũng được điều trị bằng kháng sinh. Thuốc kháng sinh giúp tiêu diệt vi khuẩn trong cơ thể và làm sạch nhiễm trùng.
- Điều trị tại bệnh viện: Trẻ em và người lớn mắc bệnh bạch hầu thường cần được nhập viện để điều trị. Các trường hợp mắc bệnh có thể được cách ly đặc biệt, vì bệnh bạch hầu có khả năng lây lan dễ dàng đến những người chưa được tiêm phòng.
- Bóc tách giả mạc: Trong trường hợp bạch hầu thanh quản phát triển muộn và có dấu hiệu bít tắc đường hô hấp, cần thực hiện bóc tách giả mạc để giúp thông đường hô hấp.
Bệnh bạch hầu thanh quản là một bệnh thông thường ở trẻ nhỏ, thường do virus gây ra. Bằng cách cung cấp chăm sóc tại nhà, nhiều trường hợp có thể tự hồi phục mà không cần điều trị đặc biệt. Tuy nhiên, nếu triệu chứng không giảm hoặc nặng hơn, việc thăm khám bác sĩ là cần thiết để đảm bảo sự điều trị và chăm sóc phù hợp cho trẻ.
Chú ý: Bài viết dưới đây chỉ mang tính chất tham khảo và không thay thế cho việc tư vấn, chẩn đoán hoặc điều trị y khoa chuyên nghiệp.
>> Xem thêm: Bệnh bạch hầu: Hiểu rõ căn bệnh nguy hiểm đang lan truyền
Bình luận
Đã xem
Share
Chia sẻ Facebook
Chia sẻ Twitter
Copy link chia sẻ
