Bệnh thần kinh

14/05/2023

Bệnh Áp Xe não do Amip – Một nguy cơ tiềm ẩn đối với sức khoẻ con người

Bệnh áp xe não do amip là một tình trạng sức khỏe hiếm gặp nhưng nghiêm trọng, thường xuất phát từ việc nhiễm trùng amip. Trước khi đi sâu vào vấn đề, hãy cùng tìm hiểu rõ hơn về bệnh áp xe não do amip thông qua bài viết “Bệnh Áp Xe não do Amip – Một nguy cơ tiềm ẩn đối với sức khoẻ con người” sau đây.

 

bệnh áp xe não do amip là gì

Bệnh Áp Xe não do Amip – Một nguy cơ tiềm ẩn đối với sức khoẻ con người 

Tìm hiểu thông tin về bệnh áp xe não do Amip

Bệnh áp xe não do amip là gì?

Bệnh áp xe não do amip là một tình trạng nhiễm trùng não nghiêm trọng do một loại amip gây ra. Amip là một loại ký sinh trùng đơn giản, chúng có thể sinh sống trong môi trường ẩm ướt và ấm áp như đất, nước ngọt, hồ bơi không được xử lý đúng cách hoặc thậm chí là trong mũi của con người. 

Áp xe não do amip là bệnh lý thường gặp ở vùng nhiệt đới, cận nhiệt đới, khí hậu nóng ẩm, vùng có điều kiện kinh tế xã hội nghèo nàn, tập quán sinh hoạt lạc hậu. Tỷ lệ này gặp khá cao ở các nước Tây Phi, Nam Phi, Đông Nam Á… trong đó có Việt Nam. Bệnh có thể xảy ra ở mọi giới, mọi lứa tuổi, nhưng thường gặp ở nam, chủ yếu độ tuổi 20 – 40.

Tại sao khuẩn Amip lại gây ra bệnh áp xe não? 

Kén amip qua thức ăn, nước uống... xâm nhập vào cơ thể người qua đường tiêu hoá. Khi tới dạ dày, nhờ tác dụng của dịch vị phá vỡ vỏ, bốn nhân trong kén được giải phóng phát triển thành 4 amip nhỏ sau đó chúng di chuyển xuống cư trú ở hồi manh tràng là nơi giàu chất dinh dưỡng, pH thích hợp và có nhiều vi khuẩn cộng sinh. Bình thường amip nhỏ không xâm nhập được vào thành ruột để gây bệnh mà theo phân xuống đại tràng thải ra ngoài.

Một số amip nhỏ co lại thành kén và cũng được thải theo phân ra ngoài là nguy cơ lây lan cho người khác. Khi thành ruột bị tổn thương (do vi khuẩn khác hoặc chấn thương) amip nhỏ mới tấn công được vào thành ruột, sinh sản tại đó và tiết ra các men tiêu protein dẫn đến hoại tử tế bào niêm mạc ruột.

Tại thành ruột, lúc đầu amip gây ra những điểm xung huyết ở niêm mạc, sau đó tạo nên các cục nhỏ trên mặt niêm mạc rồi dần dần hoại tử và tạo thành những vết loét. Các vết loét có thể rộng tới 2-2,5cm, xung quanh bờ cương tụ, phù nề và xung huyết. Đáy vết loét sâu tới lớp hạ niêm mạc và phủ bởi lớp mủ. Những vết loét gần nhau có thể thông với nhau tạo thành vết loét lớn hơn, sâu tới lớp cơ và cùng với các vi khuẩn tạo nên các ổ áp xe sâu, có thể gây thủng ruột và viêm phúc mạc mủ. Khi các vết loét gây tổn thương mạch máu thành ruột, amip có thể thâm nhập vào máu và theo dòng máu đi khắp cơ thể gây tổn thương các cơ quan khác ngoài ruột như gan, phổi, não ... Tại đây amip có thể tạo thành các ổ áp xe não.

Nguyên nhân gây bệnh áp xe não do amip

Nguyên nhân gây bệnh áp xe não do Amip chủ yếu là do sinh hoạt không đúng cách: 

- Sử dụng nước không an toàn: Khi sử dụng nước từ các nguồn nước ngọt tự nhiên không được xử lý đúng cách, nguy cơ nhiễm Amip tăng cao. Điều này bao gồm việc tắm, bơi lội, hoặc sử dụng nước này để rửa mũi.

- Mùa hè và thời tiết ấm áp: amip phát triển tốt trong môi trường ấm áp, vì vậy, số ca nhiễm bệnh thường tăng vào mùa hè, đặc biệt là trong các khu vực có nhiệt độ cao.

- Tắm trong hồ nước ngọt: Các hoạt động giải trí trong hồ nước ngọt, như tắm hoặc bơi lội, có thể làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh nếu nước hồ có chứa Amip.

- Sử dụng thiết bị rửa mũi không an toàn: Việc rửa mũi bằng nước muối sinh lý hoặc nước sạch có thể giúp giảm nguy cơ nhiễm bệnh.

Triệu chứng của bệnh áp xe não do amip

Việc nhận biết sớm các triệu chứng của bệnh này có thể giúp chúng ta phòng ngừa được những biến chứng nguy hiểm. Dưới đây là một số triệu chứng tiêu biểu của bệnh áp xe não do amip:

- Triệu chứng sớm: Các triệu chứng ban đầu thường xuất hiện từ 1 đến 9 ngày sau khi nhiễm bệnh, bao gồm đau đầu, sốt, buồn nôn, ói mệt và không thể chịu đựng ánh sáng mạnh (đau nhức khi nhìn vào ánh sáng mạnh - photophobia).

- Triệu chứng tiến triển: Khi bệnh tiếp tục phát triển, các triệu chứng nghiêm trọng hơn có thể xuất hiện, như:

  • Co giật, mất kiểm soát cơ thể, và trạng thái hôn mê.
  • Mất cảm giác hoặc tê ở một số phần của cơ thể.
  • Rối loạn thần kinh như mất thăng bằng, thay đổi tình cảm, và rối loạn nhận biết.

- Triệu chứng nặng: Trong giai đoạn cuối của bệnh, hệ thần kinh trung ương bị tổn thương nghiêm trọng, có thể dẫn đến hôn mê và tử vong.

Cách chuẩn đoán bệnh áp xe não do amip

- Khám lâm sàng: Bệnh áp xe não do amip được bác sĩ chẩn đoán dựa vào tiên sử và bệnh sử lỵ amip. Chẩn đoán gợi ý khi có những biểu hiện bất thường của thần kinh như ý thức giảm, vận động giảm, co giật,...

 

xét nghiệm chuẩn đoán áp xe não do amip

Xét nghiệm chuẩn đoán áp xe não do amip

 

- Xét nghiệm: Các xét nghiệm có thể bao gồm:

  • Xét nghiệm máu thường quy: bạch cầu tăng cao, máu lắng tăng.
  • Chụp cắt lớp vi tính hoặc cộng hưởng từ thường nhạy và chính xác hơn siêu âm. Có hình ảnh áp xe gan.
  • Phát hiện amip bằng phản ứng men ELISA.

Cách điều trị bệnh áp xe não do amip

Điều trị áp xe não do amip bao gồm điều trị bằng nội khoa và ngoại khoa. Kết quả điều trị phụ thuộc vào các yếu tố như tình trạng chung của bệnh nhân, giai đoạn phát triển và chẩn đoán bệnh, tình trạng tổn thương não, kích thước và số lượng vị trí của các ổ áp xe. 

Điều trị cũng như chăm sóc người bệnh cần được tiến hành ngay từ đầu nhằm hạn chế các biến chứng, di chứng nguy hiểm. 

Hiện nay, 3 biện pháp phối hợp để điều trị bệnh gồm: Thuốc đặc trị amip, Loại bỏ ổ mủ khi nó hình thành, Kháng sinh kết hợp.

Nếu 3 biện pháp phối hợp trên không khả thi thì Phẫu thuật ổ áp xe não thường được chỉ định trong trường hợp:

  • Áp lực nội sọ ngày càng tăng
  • Ổ áp xe không đáp ứng với thuốc điều trị
  • Ổ áp xe có khí
  • Ổ áp xe có nguy cơ bị vỡ.

Cách phòng ngừa bệnh áp xe não do Amip

Bệnh áp xe não do amip là một bệnh nhiễm trùng hiếm gặp nhưng rất nguy hiểm. Do đó, phòng tránh bệnh là việc cần được ưu tiên hàng đầu:

+) Rửa sạch tay bằng xà phòng, nước khử khuẩn trước khi ăn, vệ sinh ăn uống, tránh để kén amip lây nhiễm vào thức ăn, nước uống.

+) Xử lý ủ phân, tuyệt đối không dùng phân tươi để bón rau quả. Khi dùng rau quả tươi cần rửa sạch, khử trùng hoặc xử lý bằng tia cực tím để diệt kén amip.

+) Điều trị người mang kén amip bằng metronidazol để tránh lây lan.

 

Trên đây là tổng quan về Bệnh Áp Xe não do Amip – Một nguy cơ tiềm ẩn đối với sức khoẻ con người. Lưu ý rằng thông tin dưới đây không thay thế cho tư vấn y tế chuyên nghiệp, và nếu bạn nghi ngờ mình hoặc ai đó có thể mắc bệnh này, hãy tìm đến sự giúp đỡ y tế ngay lập tức.

 

>> Xem thêm: Hiểu rõ hơn về Bệnh Áp Xe não: Nguyên Nhân, Triệu Chứng, và Cách Điều Trị

 

0like
0 Bình luận
136 Đã xem
Share

Tham gia thảo luận

chat
Bạn hãy Đăng nhập để thảo luận

icon mặt cười

Bài viết được quan tâm

Xem thêm >>