Cẩm nang bệnh

26/04/2023

“Trầm cảm cười”- Khi những người bị trầm cảm luôn tỏ ra vui vẻ

Một nam ca sĩ nổi tiếng của Hàn Quốc được tìm thấy đã tự sát tại nhà riêng vào tối ngày 19/4/2023 ở độ tuổi 25. Vụ việc gây chấn động công chúng và người hâm mộ vì Moonbin, nam ca sĩ này, luôn xuất hiện với đôi mắt cười và dáng vẻ tràn đầy năng lượng. Không hề có dấu hiệu tâm lý bất ổn nào được phát hiện trước khi Moonbin đi đến quyết định tự sát. Nam idol vẫn liên tục cập nhật các hoạt động công việc và cuộc sống cá nhân với thái độ tích cực. Vì thế, đã đến lúc chúng ta cần nhìn nhận về một kiểu trầm cảm khác, có tên “trầm cảm cười”. Liệu đây có phải là nguyên nhân dẫn tới cái chết của nam ca sĩ?

 

moonbin luôn tươi cười

Moonbin trong hình ảnh quảng cáo cuối cùng vẫn luôn vui vẻ, tràn đầy năng lượng (Nguồn: Internet)

Số liệu thống kê về chứng trầm cảm

Trầm cảm là một loại bệnh tâm lý đang trở nên phổ biến. Trung bình khoảng 3,8% dân số thế giới gặp phải tình trạng này, 5% ở độ tuổi trưởng thành và 5.7% ở người già trên 60, theo WHO. Đặc biệt, nữ giới có khả năng bị trầm cảm cao gấp đôi nam giới. Trong đó, phụ nữ mang thai và sau sinh là dễ gặp nhất (nhiều hơn 10%). Kết quả dẫn tới có hơn 700,000 vụ tự sát diễn ra hàng năm trên thế giới.

Tuy nhiên, 75% dân số ở các nước có thu nhập thấp và trung bình không nhận được bất kỳ biện pháp hỗ trợ nào để giảm thiểu tình trạng trầm cảm.

 

trầm cảm thường bị ở phụ nữ

Trầm cảm là một vấn đề tâm lý thường gặp ở phụ nữ, nhất là những người đang mang thai hoặc sau sinh (Nguồn: Haysiri)

 

Hiện chưa có số liệu chính thức về trường hợp “trầm cảm cười”. Nhưng các nhà khoa học phát hiện 15-40% những người bị trầm cảm có các biểu hiện không điển hình, ví dụ như thay vì buồn bã, tuyệt vọng và đau khổ, họ tỏ ra vui vẻ và hài lòng với cuộc sống.

Trầm cảm cười là gì?

Trầm cảm cười là một tình trạng trầm cảm có biểu hiện không điển hình. Thuật ngữ này được dùng khi miêu tả một bệnh nhân có nội tâm không ổn định, có dấu hiệu trầm cảm nhưng bên ngoài luôn tỏ ra vui vẻ, hạnh phúc và thoả mãn.

Thực tế, những người bị trầm cảm cười cũng có một số triệu chứng tương tự như các bệnh trầm cảm thông thường, ví dụ:

+ Mất cảm giác thèm ăn hoặc ăn liên tục, tụt cân hoặc tăng cần và mất ngủ hoặc ngủ quá nhiều

+ Mỏi cơ và luôn trong tình trạng mất năng lượng

+ Cảm giác cô đơn, thiếu tự tin và luôn đánh giá thấp bản thân

+ Không có cảm giác thoả mãn hay hứng thú trong công việc hay các sở thích cá nhân

Tuy nhiên, ở bên ngoài, những người bị trầm cảm cười hầu như không để lộ ra các cảm giác trên và khi nhìn vào họ, mọi người thường miêu tả họ là:

- Một người rất năng động và hoạt bát

- Một người có công việc ổn định và gia đình hạnh phúc

- Một người lúc nào cũng vui vẻ, tràn đầy năng lượng và lạc quan

 

vỏ bọc của chứng trầm cảm cười

Vỏ bọc vui vẻ của người mắc chứng trầm cảm cười (Nguồn: Haysiri)

Tại sao người bị trầm cảm cười lại mang vỏ bọc vui vẻ?

Có một số lý do mà những người mắc chứng trầm cảm cười quyết định che giấu những cảm xúc thật sự của bản thân và luôn tỏ ra là một người vui vẻ, năng động.

  1. Một nguyên nhân là họ cảm thấy nếu thể hiện ra các dấu hiệu bị trầm cảm sẽ để lộ nhược điểm hay sự yếu kém của bản thân. Và họ không muốn người khác thương hại mình.
  2. Nguyên nhân thứ hai là họ sợ sẽ tạo gánh nặng cho người khác như gia đình, bạn bè, người thân nếu bày tỏ cảm xúc thật. Điều này đúng với những người là trụ cột của gia đình hoặc không có người thân để tâm sự. Họ không muốn người khác lo lắng vì mình.
  3. Một lý do khác là họ đang đánh lừa chính bản thân mình rằng họ ổn mà, và họ không hề cảm thấy mình bị trầm cảm. Với những người này thì cảm xúc thật đang bị che giấu không chỉ với thế giới bên ngoài mà với chính bản thân họ.
  4. Chúng ta từng thấy rất nhiều người gặp vấn đề này kia và chia sẻ với người khác (gia đình, bạn bè hoặc mạng xã hội) nhưng nhận được câu trả lời là “Ai mà chẳng có nỗi buồn, ai mà chẳng khổ, công việc nào mà chẳng vất vả…”. Vì thế, họ cho rằng nếu có phàn nàn với người khác thì cũng chẳng để làm gì. Thậm chí còn bị phán xét và chỉ trích.
  5. Một cảm giác tồi tệ hơn cả mà người bị trầm cảm cười mắc phải chính là cho rằng thế giới có thể sẽ tốt đẹp hơn nếu không có họ.

 

người bị trầm cảm cười luôn luôn cố gắng để người khác không thương hại

Người mắc chứng trầm cảm cười luôn cố gắng để không khiến người khác thương hại, lo lắng hay phán xét về mình (Nguồn: Haysiri)

 

Nếu những người trầm cảm thông thường dường như luôn truyền năng lượng tiêu cực tới người khác, những người bị trầm cảm cười lại cố gắng để không ảnh hưởng tới gia đình và xã hội. Vì thế, tỉ lệ tự sát ở họ cao hơn. Nhiều người bị trầm cảm nhưng không có đủ can đảm để tự tử, còn họ lúc nào cũng có động lực và sự sẵn sàng để chấm dứt cuộc đời mình.

Vậy làm sao để phát hiện ra người thân của mình bị trầm cảm cười?

So với các chứng trầm cảm thông thường, rất khó để phát hiện bệnh nhân mắc chứng trầm cảm cười. Họ quá vui vẻ và hoạt bát để chúng ta tưởng rằng họ không có tâm sự gì. Họ không ồn ào hay gào khóc cũng không hề tỏ ra bất cứ dấu hiệu buồn bã, bất ổn nào.

Tuy nhiên, có một số dấu hiệu thể chất và hành vi mà cha mẹ hoặc người thân cần hết sức để ý để có thể phát hiện bệnh trầm cảm cười kịp thời.

* Ngủ quá nhiều hoặc quá ít

* Có thể thèm ăn quá nhiều hoặc mắc chứng chán ăn, dẫn tới tăng cân hoặc tụt cân mất kiểm soát

* Mỏi cơ chân hoặc tay

* Đau đầu hoặc đau mỏi toàn thân

* Khó chịu hoặc bồn chồn

* Có thể lạm dụng chất kích thích như thuốc lá, rượu,..

* Phản ứng thái quá với những vấn đề người khác chỉ trích hoặc từ chối

Đồng thời, luôn luôn tâm sự và lắng nghe là một cách để kịp thời phát hiện chứng bệnh này. Quan trọng là thái độ của cha mẹ phải không được phán xét hay tỏ ra thất vọng khi con cái chia sẻ vấn đề của mình.

 

luôn luôn lắng nghe tâm sự của con để phát hiện trầm cảm cười

Luôn lắng nghe và sẵn sàng tâm sự với con để con dần dần chia sẻ vấn đề của mình làm một cách phát hiện chứng trầm cảm cười ở thanh thiếu niên (Nguồn: Haysiri)

Bệnh trầm cảm cười có chữa được không?

Một tin tốt là bệnh trầm cảm cười có thể được chữa trị. Nếu cảm thấy có triệu chứng, bạn cần tới gặp chuyên gia về lĩnh vực tâm thần. Điều quan trọng là khi đã quyết định đi chữa trị, bạn không được giấu bệnh của mình và phải cố gắng mở lòng với bác sĩ.

Ngoài ra, một số liệu pháp khác bạn có thể áp dụng như:

  • Thử chia sẻ cảm xúc của mình với người thân, người mà bạn có thể tin cậy hoặc yêu quý
  • Dành thời gian hoà mình với thiên nhiên như đi cắm trại, leo núi, tắm suối,..
  • Tập thể dục khoảng 10-15 phút mỗi ngày để cải thiện tâm trạng.
  • Nghe nhạc, vẽ tranh hoặc làm bất cứ việc gì bạn thích
  • Tập ngồi thiền

 

một buổi cắm trại có thể khiến bạn bớt trầm cảm

Một buổi cắm trại có thể khiến bạn bớt trầm cảm (Nguồn: Haysiri)

 

Trầm cảm cười rất khó để phát hiện và sau khi họ tự sát để lại nỗi ám ảnh và tự trách rất lớn cho người thân. Đằng sau một nụ cười có thể không phải là một trái tim hạnh phúc như chúng ta vẫn thường nghĩ. Hãy cố gắng để không phán xét hay tỏ ra quá thương hại khi ai đó chia sẻ cảm xúc của họ trên mạng xã hội.

Nguồn tài liệu tham khảo

WHO (2023) Depressive disorder (depression). Tham khảo trên trang https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/depression

 

>> Xem thêmMột số thức ăn trẻ tự kỷ cần hạn chế sử dụng: Cha mẹ nên lưu ý để bảo vệ con

 

0like
0 Bình luận
647 Đã xem
Share

Tham gia thảo luận

chat
Bạn hãy Đăng nhập để thảo luận

icon mặt cười

Bài viết được quan tâm

Xem thêm >>