Bệnh phụ khoa

08/05/2023

Bệnh Áp xe Vú - Nguyên nhân, triệu chứng, Cách điều trị và phòng ngừa

Bệnh áp xe vú là một trong những bệnh lý phổ biến ảnh hưởng đến sức khỏe của phụ nữ. Hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị và phòng ngừa bệnh áp xe vú sẽ giúp chúng ta bảo vệ sức khỏe và duy trì cuộc sống chất lượng. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn kiến thức đầy đủ và chi tiết về vấn đề này.

 

Chú ý: Bài viết dưới đây chỉ mang tính chất tham khảo và không thay thế cho việc tư vấn, chẩn đoán hoặc điều trị y khoa chuyên nghiệp. Nếu bạn có triệu chứng hoặc nghi ngờ mình mắc bệnh, hãy liên hệ với bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.

 

bệnh áp xe vú là gì

Bệnh Áp xe Vú - Nguyên nhân, triệu chứng, Cách điều trị và phòng ngừa 

Áp xe vú là gì? Những ai dễ bị áp xe vú?

Áp xe vú là gì?

Áp xe vú là tình trạng viêm, sưng đỏ, có hạch ấn đau và tích tụ dịch mủ do vi khuẩn gây ra. Vi khuẩn gây bệnh có thể xâm nhập trực tiếp vào tuyến vú qua các ống dẫn sữa hoặc các vết xây xát ở núm vú và quầng vú hoặc từ đường toàn thân qua các ổ nhiễm khuẩn hoặc nhiễm trùng huyết. Áp xe vú thường gặp nhiều ở phụ nữ hơn, đặc biệt là trong thời kỳ sau sinh và cho con bú. 

Áp-xe vú gặp ở cả nam và nữ, do vi khuẩn gây ra, trong đó hay gặp nhất là tụ cầu và liên cầu, ít gặp hơn là phế cầu, lậu cầu, trực khuẩn thương hàn, vi khuẩn kỵ khí. Vị trí ổ áp-xe có thể trước tuyến, trong tuyến, sau tuyến. Một ổ áp-xe thường trải qua hai giai đoạn viêm và tạo thành áp-xe, hoại thư vú.

Những ai dễ bị áp xe vú

Áp xe vú là một tình trạng mà vú bị nén hoặc bị ép lại, gây ra sự khó chịu hoặc đau đớn. Một số người có nguy cơ cao bị áp xe vú, bao gồm:

- Phụ nữ mang thai: Trong suốt quá trình mang thai, sự thay đổi của cơ thể có thể làm tăng nguy cơ áp xe vú. Đặc biệt, việc tăng cân nhanh có thể làm tăng áp lực lên vú. 

- Phụ nữ đang cho con bú: Việc cho con bú cũng có thể làm tăng nguy cơ áp xe vú, vì lượng sữa trong vú có thể dẫn đến sự nở hoặc tăng kích thước của vú.

 

phụ nữ cho con bú hay bị áp xe vú

Phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú rất dễ bị áp xe vú

 

- Người phụ nữ có vú to: Người phụ nữ có vú lớn hơn có thể dễ bị áp xe vú hơn những người khác. 

- Người vận động nhiều: Những người tham gia các hoạt động vận động nhiều, chẳng hạn như chạy bộ hoặc nhảy, có thể dễ bị áp xe vú nếu họ không mặc áo lót thể thao hoặc không có áo lót thể thao phù hợp.

- Những người có công việc liên quan đến việc di chuyển nhiều hoặc làm việc với tay: Các công việc liên quan đến di chuyển nhiều hoặc làm việc với tay cũng có thể dẫn đến áp lực lên vú.

- Những người mặc áo lót không phù hợp: Mặc quần áo hoặc áo lót không phù hợp có thể tạo ra áp lực lên vú và dẫn đến áp xe vú.

- Người bị bệnh ung thư vú: Những người bị ung thư vú có thể cảm thấy đau hoặc khó chịu khi bị áp xe vú.

- Những người có tiền sử gia đình bệnh áp xe vú: Nếu trong gia đình bạn có người từng mắc bệnh áp xe vú, nguy cơ mắc bệnh này của bạn sẽ cao hơn.

- Những người bị béo phì: Béo phì là một yếu tố rủi ro cho nhiều bệnh lý, bao gồm bệnh áp xe vú

- Những người tiếp xúc với các chất gây ung thư: Nhiều chất gây ung thư đã được liên kết với tăng nguy cơ mắc bệnh áp xe vú, bao gồm những chất được sử dụng trong sản xuất nhựa, thuốc trừ sâu, thuốc kháng sinh và các hợp chất hữu cơ khác.

 

tiếp xúc với chất gây ung thư

Tiếp xúc với các chất gây ung thư như thuốc lá cũng gây lên bệnh áp xe vú

 

- Những người uống rượu và hút thuốc: Tiêu thụ rượu và hút thuốc là một yếu tố rủi ro cho nhiều bệnh lý khác nhau, bao gồm bệnh áp xe vú

Nguyên nhân gây bệnh áp xe vú 

Bệnh áp xe vú là một tình trạng viêm nhiễm ở vú, thường gặp ở phụ nữ đang cho con bú. Đây là một bệnh lý đáng quan tâm vì nếu không điều trị kịp thời, có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe của người mẹ và ảnh hưởng đến việc nuôi dưỡng con. Dưới đây là những nguyên nhân gây bệnh áp xe vú, các biểu hiện và cách phòng tránh hiệu quả. 

- Vi khuẩn xâm nhập: Một trong những nguyên nhân chính gây bệnh áp xe vú là do vi khuẩn xâm nhập vào vú thông qua các vết thương nhỏ trên da hoặc núm vú. Vi khuẩn thường gây bệnh là Staphylococcus aureus và Streptococcus spp. 

- Viêm ống sữa: Viêm ống sữa là tình trạng đau và sưng ở ống dẫn sữa, thường do tồn dư sữa trong vú hoặc bị nhiễm khuẩn. Khi ống sữa bị viêm, sữa không được đào thải ra ngoài dễ dàng, gây ra tình trạng áp xe vú

- Sữa ứ lại trong vú: Sữa ứ lại trong vú là một trong những nguyên nhân dẫn đến áp xe vú. Khi sữa không được bơm ra hoặc bú hoàn toàn, chúng có thể ứ lại trong vú và gây viêm nhiễm. 

- Rạn nứt núm vú: Rạn nứt núm vú do ti, núm vú không đúng cách hoặc do sử dụng các sản phẩm hóa chất không phù hợp. Vi khuẩn có thể xâm nhập vào các rạn nứt này, dẫn đến viêm nhiễm và áp xe vú. 

- Việc sử dụng núm vú giả: Sử dụng núm vú giả khi cho trẻ bú cũng có thể làm giảm khả năng đào thải sữa, dẫn đến ứ lại sữa trong vú và gây áp xe vú. 

- Sức đề kháng yếu: Sức đề kháng yếu là một yếu tố quan trọng gây ra bệnh 

Dấu hiệu nhận biết bệnh áp xe vú

Dấu hiệu áp xe vú phụ thuộc vào vị trí bị áp xe, giai đoạn bệnh và các yếu tố khác. Áp xe vú chủ yếu có 2 giai đoạn:

 

những dấu hiệu nhận biết bệnh áp xe vú

Các dấu hiệu nhận biết bệnh áp xe vú

 

- Giai đoạn viêm của áp xe vú thường có triệu chứng:

  • Khởi phát đột ngột với sốt cao, mệt mỏi, mất ngủ
  • Đau vùng vú, nhất là khi cử động ở cánh tay, vai hoặc khi cho con bú. Cảm giác đau nhức sâu trong tuyến vú sẽ tăng dần khi kích thước ổ áp xe tăng.
  • Vùng da bên ngoài có thể bình thường nếu ổ viêm ở sâu bên trong tuyến vú
  • Nếu ổ viêm nằm ngay bề mặt tuyến vú sẽ khiến vùng da nóng đỏ và sưng

- Giai đoạn tạo thành áp xe các triệu chứng sẽ tăng mạnh lên:

  • Vùng da trên ổ áp xe trở nên nóng, căng và sưng đỏ
  • Một số trường hợp khi ổ áp xe thông với ống dẫn sữa, khi sữa chảy sẽ thấy lẫn mủ.
  • Ngoài ra các triệu chứng nhiễm khuẩn cũng biểu hiện rõ ràng hơn: sốt cao, ớn lạnh, buồn nôn, ói,…

Phương pháp chuẩn đoán bệnh áp xe vú 

Khi bệnh nhân nhận thấy có dấu hiệu bị áp xe vú thì các bác sĩ sẽ tiến hành thăm khám và chuẩn đoán áp xe vú:

- Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ tiến hành khám và đánh giá các triệu chứng của người bệnh, như: đau, sưng, nóng và đỏ ở vùng vú.

- Xét nghiệm máu: Xét nghiệm máu giúp phát hiện các dấu hiệu của viêm nhiễm, chẳng hạn như tăng số lượng bạch cầu.

- Siêu âm vú: Siêu âm vú giúp phát hiện sự hình thành của áp xe, nhận biết các biến chứng như áp xe hạch, phân biệt áp xe với các bệnh lý khác của vú 

- Chọc hút dịch vú: Nếu có áp xe, bác sĩ có thể chọc hút dịch từ áp xe để xác định mức độ nhiễm khuẩn và chọn loại kháng sinh phù hợp.

- Xét nghiệm vi sinh vật học: Lấy mẫu dịch từ áp xe để xác định loại vi khuẩn gây bệnh, giúp chọn kháng sinh phù hợp.

Cách điều trị bệnh áp xe vú

Để điều trị áp xe vú hiệu quả, bạn hãy tham khảo những lưu ý dưới đây: 

- Dùng kháng sinh: Để ngăn chặn tình trạng viêm nhiễm lan rộng, giúp người bệnh giảm đau nhức, nhanh chóng cải thiện triệu chứng và chữa lành áp xe các bác sĩ sẽ kê đơn thuốc kháng sinh. Đây là cách điều trị áp xe tuyến sữa rất phổ biến.

 

dùng thuốc kháng sinh để điều trị áp xe vú

Dùng thuốc kháng sinh để điều trị bệnh áp xe vú 

- Chích rạch và dẫn mủ áp xe: Sau khi dùng kháng sinh, nếu tình trạng áp xe vú không được cải thiện, đối với áp xe vùng da nông bác sĩ sẽ chỉ định chích nặn mủ. Đối với áp xe sâu bên trong, bác sĩ sẽ thực hiện chích rạch tháo mủ và đặt ống dẫn lưu qua siêu âm mà không cần phẫu thuật. Sau tháo mủ, hàng ngày, bên vú bị áp xe sẽ được vệ sinh sạch sẽ bằng dung dịch sát khuẩn thông qua bơm rửa kết hợp uống kháng sinh điều trị. 

- Phẫu thuật điều trị áp xe: Bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật nếu bệnh nhân có ổ áp xe lớn. Tương tự như thủ thuật chích rạch, sau phẫu thuật, bác sĩ cũng sẽ đặt ống dẫn lưu để dẫn lưu mủ hàng ngày kết hợp dùng kháng sinh điều trị và giảm đau. Việc phẫu thuật sẽ không hoàn toàn điều trị triệt để bệnh áp xe vú – mà vẫn có thể tái phát hoặc hình thành các ổ áp xe mới – nếu việc chăm sóc vệ sinh vú hoặc người bệnh không tuân thủ liệu trình điều trị của bác sĩ.

Phòng ngừa bệnh áp xe vú 

Bệnh áp xe vú có thể gây ra những triệu chứng như đau hoặc sưng vú, cảm giác nhạy cảm hoặc khó chịu, và có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. May mắn là bệnh áp xe vú có thể được phòng ngừa bằng một số biện pháp đơn giản. Dưới đây là những lời khuyên giúp phòng ngừa bệnh áp xe vú:

- Điều chỉnh chế độ ăn uống: Một chế độ ăn uống lành mạnh và cân bằng có thể giúp phòng ngừa bệnh áp xe vú. Ăn nhiều trái cây, rau củ và các loại thực phẩm giàu chất xơ và vitamin A và C, giảm thiểu việc sử dụng các loại đồ uống có chứa cafein và đồ uống có cồn. 

- Tập thể dục: Tập thể dục thường xuyên có thể giúp giảm nguy cơ bệnh áp xe vú. Bạn có thể bắt đầu bằng các hoạt động đơn giản như đi bộ hoặc tập yoga, sau đó tăng dần độ khó và thời lượng khi thích nghi.

- Thoát khỏi stress: Stress và lo âu là những nguyên nhân chính của bệnh áp xe vú. Vì vậy, bạn nên tìm các phương pháp giảm stress như tập yoga, tai chi hoặc học cách thở đúng để giúp giảm stress và tăng khả năng chống lại bệnh tật. 

- Giữ vệ sinh cá nhân sạch sẽ: Giữ gìn vệ sinh cá nhân sạch sẽ thường xuyên giúp cơ thể tránh khỏi những vi khuản gây bệnh.

 

phòng ngừa áp xe vú cho phụ nữ cho con bú

Phòng ngừa bệnh áp xe vú cho phụ nữ cho con bú

 

- Đối với phụ nữ cho con bú cần thực hiện:

  • Sau khi sinh con mẹ nên mát xa nhẹ nhàng bầu vú để ống dẫn sữa thông thoát và cho con bú sớm ngay sau sinh, bú thường xuyên và bú đúng tư thế.
  • Vệ sinh núm vú đúng cách và sạch sẽ trước và sau khi cho con bú.
  • Nên cho trẻ bú hết sữa và luân phiên hai bên vú, nếu không, phải vắt hết sữa thừa sau mỗi lần con bú.
  • Nếu có hiện tượng tắc tia sữa, phải điều trị kịp thời để thông ống dẫn sữa. Để tránh bị tắc tia sữa, bạn có thể xoa bóp bằng tay, chườm nóng, chiếu đèn hồng ngoại hoặc hút sữa bằng máy...
  • Tránh làm nứt hoặc xước núm vú vì đây là điều kiện tốt để vi khuẩn xâm nhập làm viêm tuyến sữa; cũng nên tránh để da bị khô nẻ. Nên mặc áo ngực phù hợp, vừa vặn... để tránh gây tổn thương vú.
  • Không cai sữa sớm, khi cai sữa, nên giảm dần số lượng và số cữ bú từ từ. 

Câu hỏi thường gặp về bệnh áp xe vú 

1. Áp xe vú có tự khỏi được không?

Người mẹ nếu phát hiện các dấu hiệu áp xe vú sớm, bệnh vẫn ở mức độ nhẹ và có sự can thiệp kịp thời bằng cách vệ sinh sạch sẽ bên vú bị áp xe, cho trẻ bú thường xuyên ở bên vú lành, thực hiện chế độ ăn uống khoa học, nghỉ ngơi phù hợp… tình trạng áp xe tuyến sữa sẽ được cải thiện và bệnh có thể tự khỏi mà không cần đến bác sĩ điều trị. 

2. Áp xe vú có phải mổ không?

Như đã nêu trên, áp xe vú nếu được phát hiện sớm và ở mức độ nhẹ có thể không cần điều trị bằng thuốc, chỉ cần giữ vệ sinh và chăm sóc đúng cách sẽ tự khỏi. Tuy nhiên, nếu phát hiện áp xe ngực chậm, để bệnh diễn tiến nặng tùy theo tình trạng sức khỏe của người bệnh và mức độ của bệnh mà bác sĩ sẽ chỉ định dùng kháng sinh để điều trị, hoặc thực hiện mổ/ phẫu thuật. 

3. Mổ áp xe vú bao lâu thì lành?

Sau mổ áp xe vú, nếu người bệnh tuân thủ hướng dẫn điều trị của bác sĩ như giữ vệ sinh, sát khuẩn vết mổ sạch sẽ và uống thuốc kháng sinh đúng liều lượng, thực hiện ăn uống khoa học và lối sống lành mạnh bệnh sẽ nhanh chóng khỏi.

4. Chích áp xe vú có cho con bú được không?

Nếu mẹ bị áp xe ở cả hai bên vú, dù chỉ ở mức độ nhẹ thì việc cho con bú được khuyên là không nên. Trường hợp mẹ bị áp xe ở một bên vú với tình trạng diễn tiến nặng cần phải chích/rạch áp xe ngực để dẫn lưu mủ, lại càng không nên cho con bú. Tuy nhiên, nếu mẹ không đang uống kháng sinh, mẹ có thể cho bé bú trực tiếp hoặc vắt sữa cho con bú ở bên vú lành (không bị áp xe). 

5. Áp xe vú có tái phát không?

Áp xe vú có thể tái đi tái lại, kể cả đã rạch/chích hoặc thực hiện phẫu thuật. Nếu mẹ không giữ gìn vệ sinh núm vú, chế độ ăn uống nghèo nàn và sống thiếu lành mạnh, mặc áo ngực quá chật, không cho con bú đủ cữ hoặc không cho con bú đúng cách khiến lượng sữa bị ứ đọng gây áp xe tuyến sữa thì bệnh hoàn toàn có thể tái phát nhiều lần.

 

Trên đây là tất cả những thông tin bạn cần biết về bệnh áp xe vú. Hy vọng qua bài viết này, bạn đã phần nào hiểu được “ áp xe vú là gì”, dấu hiệu áp xe vú, cũng như hiểu rõ nguyên nhân, cách phòng ngừa và chữa trị khi bị áp xe vú phù hợp. Ngay khi thấy vú có dấu hiệu đau, căng, sưng bầu vú, nứt núm vú,… cần tạm dừng cho con bú và đến ngay Hệ thống bệnh viện và phòng khám bệnh để được thăm khám kịp thời.

 

>> Xem thêm: Áp xe gan do amip là gì? Áp xe gan do amip có nguy hiểm không

 

0like
0 Bình luận
525 Đã xem
Share

Tham gia thảo luận

chat
Bạn hãy Đăng nhập để thảo luận

icon mặt cười

Bài viết được quan tâm

Xem thêm >>