Bệnh về mắt

14/01/2025

10 thói quen gây cận thị mà bạn có thể đang mắc phải

Cận thị đang trở thành một vấn đề sức khoẻ mắt phổ biến, đặc biệt ở những quốc gia đang phát triển và các khu vực có đô thị hóa cao. Dưới đây là 10 thói quen gây cận thị mà bạn có thể đang mắc phải.

 

Sử dụng thiết bị quá thường xuyên sẽ gây cận thị

Sử dụng thiết bị quá thường xuyên sẽ gây cận thị

1. Sử dụng thiết bị điện tử quá thường xuyên

Việc sử dụng máy tính, điện thoại và các thiết bị điện tử khác trong thời gian dài không chỉ làm tăng nguy cơ cận thị ở người trẻ mà còn gây mỏi mắt ở mọi lứa tuổi. Ánh sáng xanh phát ra từ màn hình có thể dẫn đến tình trạng khô mắt, mờ mắt, rối loạn giấc ngủ và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về mắt như thoái hóa điểm vàng. Ngoài ra, tư thế ngồi sai khi sử dụng thiết bị điện tử còn ảnh hưởng đến cột sống, gây đau cổ, vai gáy và các vấn đề về cơ xương khớp.

Cách khắc phục:

  • Hạn chế thời gian sử dụng thiết bị điện tử, ưu tiên các hoạt động ngoài trời.
  • Điều chỉnh độ sáng và khoảng cách giữa mắt và màn hình sao cho phù hợp, tránh ánh sáng quá mạnh hoặc quá yếu.
  • Sử dụng kính chống ánh sáng xanh khi cần thiết.
  • Áp dụng quy tắc 20-20-20: sau mỗi 20 phút nhìn màn hình, nhìn vào một điểm cách xa 20 feet (khoảng 6 mét) trong 20 giây để mắt được thư giãn.
  • Nhắm mắt nghỉ ngơi 5-10 phút sau mỗi 30 phút làm việc liên tục.
  • Đảm bảo ngồi đúng tư thế, giữ lưng thẳng, cổ thẳng và mắt ngang tầm màn hình.

2. Đọc sách, hay học tập trong điều kiện ánh sáng yếu 

 

Đọc sách dưới ánh sáng yếu gây cận thị

Đọc sách dưới ánh sáng yếu gây cận thị

Đọc sách trong điều kiện thiếu ánh sáng khiến mắt phải điều tiết nhiều hơn để nhìn rõ, dẫn đến mỏi mắt, khô mắt và nhức đầu. Về lâu dài, thói quen này có thể làm suy giảm thị lực, tăng nguy cơ cận thị hoặc các tật khúc xạ khác, đặc biệt ở lứa tuổi học đường. Ngoài ra, tư thế cúi gập khi đọc trong ánh sáng yếu cũng ảnh hưởng đến cột sống, gây đau cổ, vai gáy. 

Cách khắc phục:

  • Đọc sách trong điều kiện ánh sáng đầy đủ và đều, tránh ánh sáng chói hoặc tối mờ.
  • Sử dụng đèn bàn có ánh sáng ấm hoặc ánh sáng trắng nhẹ, không gây lóa mắt.
  • Đặt sách ở khoảng cách 30-40 cm so với mắt và giữ tư thế ngồi thẳng lưng.
  • Thường xuyên nghỉ ngơi cho mắt sau 20-30 phút đọc sách.
  • Tránh đọc sách khi đang di chuyển trên xe để giảm tình trạng rung lắc làm mắt phải điều tiết nhiều hơn. 

3. Không giữ gìn vệ sinh cho mắt 

 

Không giữ gìn vệ sinh cho mắt cũng rất dễ làm mắt mờ giảm thị lực

Không giữ gìn vệ sinh cho mắt cũng rất dễ làm mắt mờ giảm thị lực

Không giữ gìn vệ sinh mắt, đặc biệt khi không tẩy trang sau khi sử dụng các sản phẩm trang điểm như mascara, eyeliner, phấn mắt,… có thể khiến bụi bẩn, vi khuẩn dễ dàng xâm nhập vào mắt. Điều này làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như viêm bờ mi, lẹo mắt, nhiễm trùng mắt, thậm chí gây kích ứng hoặc dị ứng. Ngoài ra, việc dụi mắt bằng tay bẩn hoặc không vệ sinh mắt đúng cách còn gây hại cho vùng da nhạy cảm quanh mắt, dẫn đến lão hóa sớm, quầng thâm và nếp nhăn. 

Cách khắc phục:

  • Rửa tay sạch sẽ trước khi chạm vào mắt hoặc khi tháo/lắp kính áp tròng.
  • Sử dụng nước muối sinh lý hoặc dung dịch vệ sinh mắt chuyên dụng để rửa mắt hàng ngày, đặc biệt sau khi tiếp xúc với khói bụi hoặc môi trường ô nhiễm.
  • Dành 5-10 phút mỗi tối để tẩy trang mắt kỹ lưỡng bằng các sản phẩm tẩy trang dịu nhẹ, không gây kích ứng.
  • Tránh dùng chung đồ trang điểm mắt với người khác để giảm nguy cơ lây nhiễm bệnh về mắt.
  • Sử dụng khăn mềm hoặc bông tẩy trang sạch khi vệ sinh vùng mắt, tránh các động tác mạnh làm tổn thương da.
  • Không dụi mắt, đặc biệt khi tay đang bẩn, để ngăn vi khuẩn hoặc bụi bẩn xâm nhập vào mắt.
  • Định kỳ thay các sản phẩm trang điểm mắt, đặc biệt mascara và eyeliner, để tránh tình trạng vi khuẩn phát triển.

4. Không đeo kính râm khi ra ngoài

 

Không đeo kính râm khi ra ngoài

Không đeo kính râm khi ra ngoài

Tia UV trong ánh nắng mặt trời có thể gây tổn hại trực tiếp đến võng mạc, làm tăng nguy cơ đục thủy tinh thể và các bệnh lý mắt khác như viêm giác mạc. Nếu mắt tiếp xúc quá lâu với tia tử ngoại mà không được bảo vệ, biểu mô giác mạc có thể bị tổn thương, dẫn đến tình trạng viêm giác mạc và làm suy giảm thị lực dẫn tới cận thị. Việc không đeo kính râm khi ra ngoài, kể cả trong những ngày nhiều mây, khiến mắt dễ bị tia UV xâm nhập.

Cách khắc phục:

  • Luôn đeo kính râm có khả năng chống tia UV khi ra ngoài, ngay cả trong những ngày nhiều mây, vì tia UV vẫn tồn tại dù trời có mưa hoặc nhiều mây.
  • Chọn kính râm với tiêu chuẩn UV400 hoặc 100% chống tia UVA và UVB.
  • Kết hợp với việc đội mũ rộng vành hoặc sử dụng ô để che chắn mắt khi tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời.
  • Hạn chế thời gian tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng vào khoảng thời gian từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều, khi tia UV có cường độ mạnh nhất.
  • Thường xuyên kiểm tra độ hiệu quả của kính râm chống tia UV để đảm bảo bảo vệ mắt một cách tốt nhất.

5. Thói quen hay duị mắt

 

Hay dụi mắt nhiều theo thói quen cũng dễ gây lên cận thị

Hay dụi mắt nhiều theo thói quen cũng dễ gây lên cận thị

Khi mắt có cảm giác ngứa, cộm hoặc có vật thể lạ, chúng ta thường dụi mắt để giảm bớt cảm giác khó chịu. Thói quen này đặc biệt phổ biến ở những người bị viêm mũi dị ứng, do mắt dễ bị ngứa, đỏ, và chảy nước mắt. Tuy nhiên, hành động dụi mắt thường xuyên có thể gây trầy xước giác mạc, tăng nguy cơ nhiễm trùng hoặc dẫn đến các tổn thương nghiêm trọng hơn như giác mạc chóp – một bệnh lý làm biến dạng giác mạc và ảnh hưởng đến thị lực. Ngoài ra, việc dụi mắt bằng tay bẩn còn có thể khiến vi khuẩn, bụi bẩn xâm nhập vào mắt, gây viêm nhiễm hoặc kích ứng.

Cách khắc phục:

  • Tránh dụi mắt, đặc biệt khi tay đang bẩn hoặc ở nơi nhiều bụi.
  • Rửa tay sạch sẽ trước khi chạm vào vùng mắt.
  • Nếu có dị vật trong mắt, hãy chớp mắt nhiều lần để nước mắt tự nhiên đẩy dị vật ra ngoài, hoặc sử dụng nước mắt nhân tạo để rửa mắt.
  • Trong trường hợp cảm giác khó chịu kéo dài, tránh tự ý xử lý mà hãy đến cơ sở y tế để được kiểm tra và điều trị đúng cách.
  • Với những người bị dị ứng, nên sử dụng thuốc nhỏ mắt chuyên dụng theo chỉ định của bác sĩ để giảm triệu chứng ngứa, đỏ, thay vì dụi mắt.
  • Nếu làm việc trong môi trường nhiều bụi hoặc hóa chất, hãy đeo kính bảo hộ để bảo vệ mắt khỏi các yếu tố gây kích ứng.

6. Ngủ không đủ giấc

 

Thiếu ngủ cũng là một thói quen xấu rất dễ gây lên cận thị

Thiếu ngủ cũng là một thói quen xấu rất dễ gây lên cận thị

Ngủ không đủ giấc là một thói quen xấu gây tổn hại nghiêm trọng đến sức khỏe đôi mắt. Khi thiếu ngủ, mắt không được nghỉ ngơi và tuần hoàn chất lỏng cần thiết, dẫn đến các vấn đề như bọng mắt, sưng mắt, và tầm nhìn mờ hoặc không tập trung. Thiếu ngủ cũng làm gia tăng nguy cơ co giật cơ mắt, khô mắt, sưng tấy các mạch máu trong mắt, và trong một số trường hợp hiếm gặp, có thể dẫn đến bệnh lý thần kinh thị giác, làm suy giảm thị lực lâu dài. Ngoài ra, tình trạng mất ngủ kéo dài còn ảnh hưởng đến khả năng phục hồi của mắt sau một ngày làm việc mệt mỏi, khiến mắt dễ bị kích ứng và căng thẳng hơn.

Cách khắc phục: 

  • Đảm bảo ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm để mắt và cơ thể được phục hồi.
  • Tạo một không gian ngủ thoải mái: sử dụng rèm chắn sáng, đệm êm ái và giữ phòng ngủ yên tĩnh, thoáng đãng.
  • Tránh sử dụng các thiết bị điện tử như điện thoại, máy tính hoặc TV ít nhất 1 giờ trước khi đi ngủ để giảm tiếp xúc với ánh sáng xanh gây cản trở giấc ngủ.
  • Hình thành thói quen ngủ đúng giờ mỗi ngày, kể cả vào cuối tuần, để duy trì đồng hồ sinh học ổn định.
  • Nếu cảm thấy mắt mỏi trước khi đi ngủ, có thể áp dụng phương pháp thư giãn mắt như đắp khăn ấm hoặc thực hiện các bài tập nhẹ nhàng cho mắt.
  • Uống đủ nước trong ngày để giữ ẩm cho mắt và tránh khô mắt do thiếu nước.

7. Chế độ ăn uống không lành mạnh 

 

chế độ ăn uống không lành mạnh dễ gây lên cận thị

chế độ ăn uống không lành mạnh dễ gây lên cận thị

Một chế độ ăn uống không lành mạnh, đặc biệt khi tiêu thụ quá nhiều bia rượu, không chỉ gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tổng thể mà còn tác động tiêu cực đến mắt. Uống bia rượu thường xuyên có thể gây kích ứng mắt, dẫn đến giảm thị lực, khô mắt, đỏ mắt, hoặc xuất huyết kết mạc. Ngoài ra, việc thiếu hụt các dưỡng chất quan trọng như vitamin A, C, E và omega-3 trong chế độ ăn uống có thể làm suy giảm chức năng thị giác, tăng nguy cơ mắc các bệnh lý về mắt như thoái hóa điểm vàng, đục thủy tinh thể và khô mắt mãn tính.

Cách khắc phục: 

- Bổ sung các thực phẩm giàu dưỡng chất:

  • Vitamin A: Có trong cà rốt, bí đỏ, gan động vật, và các sản phẩm từ sữa.
  • Vitamin C: Tìm thấy trong cam, chanh, kiwi, dâu tây, và ớt chuông.
  • Vitamin E: Có trong các loại hạt (hạnh nhân, hạt hướng dương) và dầu thực vật.
  • Omega-3: Dồi dào trong cá hồi, cá thu, hạt chia, và hạt lanh.

- Uống đủ nước hàng ngày để giữ ẩm cho mắt và giảm nguy cơ khô mắt.

- Hạn chế tiêu thụ bia rượu và các loại thực phẩm giàu đường, chất béo xấu để giảm nguy cơ gây viêm và tổn hại cho mắt.

- Thay thế các bữa ăn nhanh bằng các bữa ăn cân đối với rau xanh, trái cây, và ngũ cốc nguyên hạt để tăng cường sức khỏe mắt và cơ thể.

- Xây dựng thói quen ăn uống lành mạnh lâu dài, kết hợp với lối sống khoa học, như tập thể dục thường xuyên và ngủ đủ giấc, để bảo vệ thị lực hiệu quả.

8. Tiếp xúc nhiều với môi trường khói bụi, hoá chất

 

Tiếp xúc nhiều với môi trường khói bụi gây lên cận thị

Tiếp xúc nhiều với môi trường khói bụi gây lên cận thị

Khói bụi và hóa chất là những tác nhân gây hại nghiêm trọng cho mắt. Khi mắt tiếp xúc trực tiếp với khói bụi, có thể xảy ra kích ứng, đỏ mắt, ngứa rát và khô mắt. Các hạt bụi nhỏ hoặc hóa chất độc hại có thể làm tổn thương giác mạc, gây viêm kết mạc, viêm giác mạc hoặc trong trường hợp nghiêm trọng hơn, dẫn đến nhiễm trùng mắt và giảm thị lực. Tiếp xúc lâu dài với môi trường ô nhiễm hoặc hóa chất cũng làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về mắt mãn tính.

Cách khắc phục: 

  • Sử dụng kính bảo hộ khi làm việc trong môi trường nhiều bụi bẩn, hóa chất hoặc khi tiếp xúc với các nguồn gây ô nhiễm không khí.
  • Đeo kính râm khi ra ngoài để bảo vệ mắt khỏi khói bụi và ánh sáng mặt trời có hại.
  • Thường xuyên rửa mắt bằng nước muối sinh lý để loại bỏ bụi bẩn và làm dịu mắt, đặc biệt sau khi làm việc trong môi trường ô nhiễm.
  • Giảm thiểu thời gian ở trong môi trường có nhiều khói bụi hoặc hóa chất, nếu có thể, và đảm bảo sử dụng thiết bị thông gió để làm sạch không khí.
  • Tránh dụi mắt khi có bụi hoặc hóa chất bay vào, thay vào đó, hãy dùng nước sạch hoặc dung dịch nhỏ mắt để rửa mắt ngay lập tức.
  • Định kỳ kiểm tra sức khỏe mắt tại các cơ sở y tế chuyên khoa để phát hiện sớm và điều trị kịp thời các tổn thương do khói bụi hoặc hóa chất gây ra.

9. Lạm dụng thuốc nhỏ mắt

 

Lạm dụng thuốc nhỏ mắt dễ gây lên cận thị

Lạm dụng thuốc nhỏ mắt dễ gây lên cận thị

Lạm dụng thuốc nhỏ mắt, đặc biệt là các loại thuốc chứa chất co mạch hoặc chống đỏ mắt, có thể gây ra tình trạng giãn mạch máu ở mắt khi tác dụng của thuốc giảm đi. Điều này tạo thành một vòng luẩn quẩn: mắt đỏ, nhỏ thuốc, mắt càng đỏ hơn và phải tiếp tục nhỏ thuốc nhiều hơn. Sử dụng thuốc nhỏ mắt không đúng cách trong thời gian dài còn làm tăng nguy cơ khô mắt, kích ứng mắt và phụ thuộc vào thuốc. Ngoài ra, một số loại thuốc nhỏ mắt chứa corticoid nếu dùng không kiểm soát có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như tăng nhãn áp, đục thủy tinh thể hoặc nhiễm trùng mắt.

Cách khắc phục:

  • Chỉ sử dụng thuốc nhỏ mắt theo chỉ định của bác sĩ, đặc biệt với các loại thuốc chứa corticoid hoặc chất co mạch.
  • Khi cần làm sạch mắt hàng ngày, hãy sử dụng nước muối sinh lý hoặc các loại dung dịch nhỏ mắt an toàn, không chứa chất bảo quản hoặc thành phần gây kích ứng.
  • Tránh sử dụng thuốc nhỏ mắt liên tục trong thời gian dài mà không có hướng dẫn chuyên môn.
  • Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và tuân thủ liều lượng, thời gian khuyến nghị của thuốc nhỏ mắt.
  • Nếu cảm thấy mắt bị đỏ hoặc kích ứng kéo dài, không tự ý sử dụng thuốc mà hãy đến cơ sở y tế để được kiểm tra và điều trị đúng cách.
  • Tăng cường chăm sóc sức khỏe mắt bằng cách giữ mắt ẩm tự nhiên, nghỉ ngơi đầy đủ và bảo vệ mắt khỏi các tác nhân gây hại như ánh sáng xanh hoặc khói bụi.

10. Không thăm khám mắt định kỳ

 

Không thăm khám mắt định kỳ để biết tình trạng sức khoẻ của mắt

Không thăm khám mắt định kỳ để biết tình trạng sức khoẻ của mắt

Nhiều người cho rằng khám mắt định kỳ là không cần thiết hoặc tốn kém, nhưng thực tế, đây là một thói quen quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe mắt. Việc không kiểm tra mắt thường xuyên có thể khiến người bệnh bỏ lỡ cơ hội phát hiện sớm các bệnh lý nguy hiểm như đục thủy tinh thể, bong võng mạc, glôcôm hay thoái hóa điểm vàng. Đối với người bị tật khúc xạ (cận thị, viễn thị, loạn thị), không điều chỉnh độ kính phù hợp kịp thời có thể làm tăng nhanh mức độ khúc xạ, gây mỏi mắt và giảm hiệu quả học tập, làm việc. Ngoài ra, bỏ qua khám mắt định kỳ còn làm giảm khả năng kiểm soát và điều trị các bệnh lý mắt tiềm ẩn khác. 

Cách khắc phục: 

- Khám mắt định kỳ theo độ tuổi và tình trạng mắt:

  • Tuổi vị thành niên (6–17 tuổi): Ít nhất 6 tháng/lần để theo dõi tật khúc xạ và phát hiện các bệnh lý phát triển trong giai đoạn tăng trưởng.
  • Người trưởng thành (18 tuổi trở lên): Ít nhất 1 năm/lần để duy trì thị lực tốt và phát hiện sớm các bệnh lý mắt liên quan đến tuổi tác.
  • Người có bệnh lý về mắt: Thăm khám định kỳ theo chỉ định của bác sĩ, tối thiểu 1 năm/lần, kể cả sau khi đã điều trị thành công.

- Tạo thói quen ghi nhớ lịch khám mắt:

- Lên lịch hẹn khám định kỳ và cài nhắc nhở để duy trì đều đặn.

- Kiểm tra mắt ngay khi có dấu hiệu bất thường: Nếu cảm thấy mắt có dấu hiệu như mờ đột ngột, đau nhức, chảy nước mắt nhiều hoặc đỏ mắt kéo dài, cần đến ngay các cơ sở y tế để kiểm tra.

- Chọn cơ sở khám mắt uy tín: Đảm bảo thăm khám tại các bệnh viện chuyên khoa hoặc phòng khám mắt có bác sĩ giàu kinh nghiệm và trang thiết bị hiện đại. 

Hãy đầu tư thời gian để chăm sóc và đảm bảo sức khoẻ mắt của bạn và gia đình. Duy trì thói quen đọc sách trong ánh sáng tự nhiên, hạn chế thời gian dùng thiết bị điện tử và thường xuyên kiểm tra sức khoẻ mắt để phòng ngừa cận thị một cách hiệu quả.

 

>> Xem thêm: Tại sao cận thị đang gia tăng? những điều cha mẹ cần biết

 

0like
0 Bình luận
62 Đã xem
Share

Tham gia thảo luận

chat
Bạn hãy Đăng nhập để thảo luận

icon mặt cười

Bài viết được quan tâm

Xem thêm >>