Bệnh nội tiết

11/07/2023

Các loại bướu cổ thường gặp và phương pháp điều trị hiệu quả

Bướu cổ, hay bướu tuyến giáp, là một bệnh lý phổ biến trong hệ tuyến giáp. Có nhiều loại bướu cổ khác nhau và phương pháp điều trị hiệu quả cũng có thể khác nhau tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể. Bài viết dưới đây là một số loại bướu cổ thường gặp và phương pháp điều trị hiệu quả cho chúng.

 

các loại bướu cổ và cách điều trị

Các loại bướu cổ thường gặp và phương pháp điều trị hiệu quả

Bệnh bướu cổ đơn thuần

Bướu cổ đơn thuần là gì?

Bướu cổ đơn thuần, còn được gọi là bướu cổ lành tính, là một loại bướu cổ phổ biến nhất, chiếm khoảng 80% tỷ lệ mắc bệnh. Đây là tình trạng sưng lên của tuyến giáp mà không có nguyên nhân do ung thư hoặc viêm nhiễm, và không có các dấu hiệu tăng hoạt động hoặc giảm hoạt động của tuyến giáp. Bệnh thường xuất hiện nhiều hơn ở phụ nữ so với nam giới. Bướu cổ đơn thuần thường không làm thay đổi hoạt động hormone tuyến giáp và được coi là bình giáp.

Bệnh bướu cổ đơn thuần thường tiến triển một cách âm thầm, không gây ra triệu chứng rõ ràng và không gây đau đớn. Thông thường, bướu cổ đơn thuần được phát hiện ngẫu nhiên trong quá trình kiểm tra sức khỏe tổng quát. Tuy nhiên, khi bướu cổ phát triển đến kích thước lớn, nó có thể gây áp lực và chèn ép lên các cơ quan và mô xung quanh, gây ra các dấu hiệu như:

  • Trường hợp bướu cổ đơn thuần đơn nhân (hay còn gọi là bướu cổ đơn nhân lành tính): Bệnh nhân sẽ có một khối u ở giữa cổ, có đường viền rõ ràng, không dính vào da, không gây đau đớn, có độ mềm hoặc chắc, và di động theo nhịp nuốt lên và xuống. Khi bướu lớn, nó có thể gây áp lực và chèn ép lên các cơ quan xung quanh gây ra tình trạng khó nuốt, vướng ở cổ.
  • Trường hợp bướu cổ đơn thuần nhiều nhân (hay còn gọi là bướu cổ đa nhân lành tính): Bệnh nhân sẽ thấy nhiều khối u tròn với đường kính từ 0.5 đến vài centimet tại vùng cổ. Chèn ép lên khí quản có thể gây ra khó thở.
  • Chèn ép dây thần kinh quặt ngược có thể gây ra khó nói, nói khàn, và nói hai giọng.
  • Chèn ép tĩnh mạch chủ trên có thể gây phù kiểu áo khoác, bao gồm phù ở mặt, cổ, lồng ngực, hai tay, kèm theo sự ảnh hưởng đến hệ tuần hoàn ở ngực.

Điều trị bệnh bướu cổ đơn thuần

 

điều trị bướu cổ đơn thuần

 

Trong quá trình điều trị bướu cổ lành tính, bác sĩ sẽ xem xét kích thước của bướu cổ và tình trạng sức khỏe của từng bệnh nhân để đưa ra các phương pháp điều trị phù hợp. Trong nhiều trường hợp, khi bướu cổ nhỏ hoặc không gây khó thở hay khó nuốt, không cần phẫu thuật. Bệnh nhân có thể được theo dõi định kỳ mỗi 3 - 6 tháng hoặc 1 - 2 năm một lần. Tuy nhiên, nếu có bất kỳ thay đổi đột ngột nào ở vùng cổ hoặc các bất thường trong cơ thể, bệnh nhân nên đi khám ngay.

Trong trường hợp bệnh nhân có bướu cổ lành tính nhưng bị suy giáp do kích thước bướu cổ lớn làm giảm chức năng tuyến giáp, bác sĩ có thể kê đơn hormon tuyến giáp tổng hợp (liệu pháp thay thế hormon). Việc thay thế hormone giúp cải thiện các triệu chứng của suy giáp và có thể làm giảm kích thước bướu cổ. Nếu bướu cổ không giảm kích thước, bệnh nhân vẫn cần tiếp tục sử dụng thuốc để điều trị suy giáp. Mặc dù hormone thay thế tuyến giáp thường được hấp thụ tốt, nhưng có thể gây ra một số tác dụng phụ như đau ngực, tăng nhịp tim, đổ mồ hôi, đau đầu, mất ngủ, tiêu chảy, buồn nôn và rối loạn kinh nguyệt.

Phẫu thuật chỉ được coi là phương pháp cuối cùng sau khi đã thử các phương pháp điều trị bướu cổ lành tính khác nhưng không đạt được kết quả. Đặc biệt, những người bị bướu cổ có kích thước lớn thường gặp các vấn đề liên quan đến đường thở, làm cho quá trình phẫu thuật trở nên phức tạp hơn do khí quản có thể bị lệch, gây khó khăn trong việc đặt nội khí quản khi bệnh nhân được gây mê. Quá trình phẫu thuật bướu cổ lành tính cũng có những rủi ro tiềm ẩn, bao gồm sự giảm canxi máu tạm thời hoặc vĩnh viễn do tổn thương tuyến cận giáp, mất máu quá nhiều, ảnh hưởng đến dây thanh quản và có thể làm mất giọng, gây ra sẹo trên cổ trước.

Để hỗ trợ giảm sự tiến triển của bướu cổ lành tính và giảm nguy cơ bướu cổ do thiếu iod, cần tăng cường bổ sung iod thông qua chế độ dinh dưỡng hàng ngày. Việc xây dựng một chế độ ăn uống đủ iod là rất quan trọng. Cụ thể, bệnh nhân cần bao gồm trong khẩu phần hàng ngày các nguồn iod như cá biển, nước mắm, muối chứa iod. Tuy nhiên, cần tránh tiêu thụ quá nhiều các loại rau củ: như bắp cải, cải thảo, cần tây, vì chúng có thể ảnh hưởng đến hấp thụ iod.

Ngoài việc cung cấp iod đủ, bệnh nhân cũng cần duy trì một lối sống lành mạnh để hỗ trợ quá trình điều trị. Điều này bao gồm không thức khuya, hạn chế uống rượu/bia và không hút thuốc. Bên cạnh đó, tập thể dục đều đặn ít nhất 30 phút mỗi ngày cũng là một yếu tố quan trọng để duy trì sức khỏe và hỗ trợ quá trình điều trị bướu cổ lành tính.

Qua việc áp dụng chế độ ăn uống đủ iod và duy trì lối sống lành mạnh, bệnh nhân có thể tăng cường sức khoẻ và hỗ trợ quá trình giảm sự phát triển của bướu cổ lành tính. Tuy nhiên, việc tuân thủ lời khuyên của bác sĩ và tìm sự hỗ trợ y tế chuyên nghiệp là rất quan trọng để đảm bảo điều trị hiệu quả và giảm nguy cơ tái phát bướu cổ.

Bướu cổ do cường giáp

Bướu cổ do cường giáp là gì?

 

bướu cổ cường giáp

 

Bướu cổ do cường giáp, còn được gọi là bướu cổ do tăng hoạt động tuyến giáp, là một tình trạng khi tuyến giáp sản xuất và tiết ra quá nhiều hormone tuyến giáp. Điều này dẫn đến sự tăng kích thước của tuyến giáp và hình thành một khối u trong vùng cổ. Bướu cổ do cường giáp thường có mối liên quan chặt chẽ với bệnh cường giáp, một rối loạn nội tiết tuyến giáp.

Các triệu chứng của bướu cổ do cường giáp có thể bao gồm:

  • Sưng và mở rộng vùng cổ: Bệnh nhân có thể cảm thấy sưng và có khối u rõ ràng trong vùng cổ. Bướu có thể tăng kích thước dần theo thời gian.
  • Khó thở và khó nuốt: Khi bướu cổ do cường giáp lớn, nó có thể gây áp lực lên các cơ quan và mạch máu xung quanh, gây khó thở và khó nuốt.
  • Thay đổi giọng nói: Bướu cổ do cường giáp có thể chèn ép lên dây thanh quản, gây ra các vấn đề về giọng nói như khàn giọng, nói khó nghe hoặc nói hai giọng.
  • Cảm giác khó chịu trong cổ: Bệnh nhân có thể cảm thấy khó chịu, nặng nề hoặc đau trong vùng cổ.
  • Triệu chứng khác: mệt mỏi, lo lắng, cáu kỉnh, run rảy, giảm cân, thay đổi chu kỳ kinh nguyệt, rối loạn cương dương, mắt lồi, nhạy cảm với nhiệt độ và tăng tiết mồ hôi hoặc làm ấm da, nhịp tim nhanh hoặc không đều.

Điều trị bướu cổ do cường giáp

Đối với bướu cường giáp, phương pháp điều trị chính thường bao gồm sử dụng thuốc kháng giáp tổng hợp và thuốc tim mạch. Nhờ sự kết hợp của hai loại thuốc này, bệnh nhân thường phục hồi nhanh chóng và trở về trạng thái bình thường. Thời gian điều trị thông thường kéo dài từ 12 đến 18 tháng, và thường mang lại kết quả rất tốt cho những trường hợp bướu giáp lan tỏa độ 1 hoặc khi tuyến giáp đang ở kích thước bình thường. 

Tuy nhiên, đối với những trường hợp bướu cường giáp mà bướu giáp có kích thước độ 2 hoặc độ 3, hoặc khi tuyến giáp lớn, sau khi đã điều trị nội khoa và tình trạng ổn định (bao gồm việc tăng cân, hết run tay, hết cảm giác hồi hộp, nhịp tim ổn định, mạch hết nhanh), việc kết hợp phẫu thuật có thể mang lại kết quả điều trị tốt hơn. Sự kết hợp này giúp loại bỏ hoặc giảm kích thước của bướu giáp và tuyến giáp, đồng thời đảm bảo rằng tình trạng cường giáp được kiểm soát và ổn định hơn.

Tuy quyết định sử dụng phẫu thuật cần được đưa ra bởi bác sĩ chuyên khoa và được điều chỉnh dựa trên tình trạng sức khỏe và đặc điểm cá nhân của từng bệnh nhân. Việc kết hợp phẫu thuật với điều trị nội khoa giúp đạt được kết quả điều trị tốt hơn và đảm bảo sự ổn định của bệnh.

Bướu cổ ác tính (ung thư giáp)

Bướu cổ ác tính là gì?

 

ung thư tuyến giáp

 

Tuyến giáp, một tuyến nội tiết quan trọng nhất trong cơ thể, chịu trách nhiệm sản xuất các hormone tuyến giáp như thyroxin, triiod-thyroxin và calcitonin. Nó nằm ở phía trước của khí quản cổ và bao gồm hai thùy trái và thùy phải, được nối với nhau bởi một phần eo giáp. Ung thư tuyến giáp là một tình trạng mà các tế bào tuyến giáp tăng sinh không bình thường. Đây là loại ung thư tuyến nội tiết phổ biến nhất.

Biểu hiện của ung thư tuyến giáp (bướu cổ ác tính) ở giai đoạn sớm tương tự như biểu hiện của bướu giáp đơn thuần (bướu cổ lành tính). Bệnh thường gặp ở người trung niên và người già, đặc biệt ở nhóm bệnh nhân có bướu cổ đơn nhân. Tuy nhiên, trong các trường hợp như cường giáp, bướu giáp đa nhân và bướu giáp lan tỏa, tỉ lệ bị ung thư tuyến giáp cũng nhỏ nhưng vẫn tồn tại.

Bướu cổ ung thư tuyến giáp là một loại khối u ác tính trong vùng cổ, xuất phát từ tuyến giáp. Đây là một trong những dạng ung thư phổ biến nhất ở tuyến giáp và có thể lan rộng đến các cơ quan và mạch máu lân cận.

Các triệu chứng của bướu cổ ung thư tuyến giáp có thể bao gồm:

  • Sưng và mở rộng vùng cổ: Bướu cổ ung thư tuyến giáp thường gây ra sự sưng và mở rộng vùng cổ, khối u có thể tăng kích thước dần theo thời gian.
  • Khó thở và khó nuốt: Khi bướu cổ ung thư tuyến giáp phát triển lớn, nó có thể tạo áp lực lên các cơ quan và mạch máu xung quanh, gây khó thở và khó nuốt.
  • Thay đổi giọng nói: Bướu cổ ung thư tuyến giáp có thể chèn ép lên dây thanh quản, gây ra các vấn đề về giọng nói như khàn giọng, nói khó nghe hoặc nói hai giọng.
  • Mệt mỏi và giảm cân: Bệnh nhân có thể trở nên mệt mỏi một cách không thường xuyên và thậm chí có thể giảm cân mà không rõ nguyên nhân.

Điều trị bướu cổ ác tính

Để điều trị bướu cổ ung thư tuyến giáp, các phương pháp sau đây có thể được áp dụng:

- Phẫu thuật: Phẫu thuật là phương pháp chủ đạo để loại bỏ bướu cổ ung thư tuyến giáp. Quá trình phẫu thuật có thể bao gồm việc loại bỏ toàn bộ hoặc một phần tuyến giáp và bướu cổ. Sau phẫu thuật, bệnh nhân cần tiếp tục theo dõi và điều trị bổ sung như tác động của vi khuẩn, chẩn đoán, xạ trị hoặc hóa trị.

- Phương pháp điều trị bằng I-131 phóng xạ: Trong trường hợp ung thư tuyến giáp, thường có kết quả tích cực khi sử dụng phương pháp điều trị I-131 phóng xạ. Sau phẫu thuật, I-131 được sử dụng để tiêu diệt những tế bào giáp còn lại. Do các tế bào trong các cơ quan khác trong cơ thể không thể hấp thụ I-131, chúng ít bị tác động bởi tác dụng phóng xạ của loại thuốc này.

- Xạ trị: Xạ trị sử dụng tia X hoặc tia gamma để tiêu diệt các tế bào ung thư trong bướu cổ và tuyến giáp. Đây là một phương pháp điều trị không xâm lấn và có thể được sử dụng như một phương pháp độc lập hoặc kết hợp với phẫu thuật.

- Hóa trị: Hóa trị sử dụng các loại thuốc chống ung thư để tiêu diệt tế bào ung thư trong bướu cổ và ngăn chặn sự phát triển của khối u. Hóa trị có thể được sử dụng trước hoặc sau phẫu thuật hoặc kết hợp với xạ trị.

- Điều trị bổ sung: Bệnh nhân có thể được điều trị bổ sung sau phẫu thuật, xạ trị hoặc hóa trị để kiểm soát sự phát triển của bướu cổ và ngăn ngừa tái phát. Điều trị bổ sung có thể bao gồm sử dụng thuốc chức năng tuyến giáp tổng hợp hoặc thuốc kháng ung thư để kiểm soát mức độ hoạt động của tuyến giáp và ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư.

Quá trình điều trị bướu cổ ung thư tuyến giáp thường phức tạp và cần sự can thiệp chuyên gia từ các bác sĩ chuyên khoa. Việc xác định phương pháp điều trị hiệu quả và theo dõi chặt chẽ của bác sĩ là rất quan trọng để đảm bảo tối ưu hóa kết quả điều trị và cải thiện chất lượng sống của bệnh nhân.

 

Chú ý: Bài viết dưới đây chỉ mang tính chất tham khảo và không thay thế cho việc tư vấn, chẩn đoán hoặc điều trị y khoa chuyên nghiệp.

 

>> Xem thêm: Bệnh Bướu cổ có nguy hiểm không? Ảnh hưởng của bướu cổ tới sức khoẻ

 

0like
0 Bình luận
199 Đã xem
Share

Tham gia thảo luận

chat
Bạn hãy Đăng nhập để thảo luận

icon mặt cười

Bài viết được quan tâm

Xem thêm >>