Bệnh thần kinh

19/05/2023

Bệnh Alzheimer là gì? Nguyên Nhân, Triệu Chứng, Chuẩn Đoán và Phương Pháp Điều Trị

Bệnh Alzheimer là một loại bệnh lý thần kinh tiến triển, là nguyên nhân phổ biến nhất gây ra chứng mất trí nhớ ở người lớn tuổi. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân, triệu chứng, cách chuẩn đoán và điều trị bệnh Alzheimer.

 

bệnh alzheimer là bệnh gì

Bệnh Alzheimer là gì? Nguyên Nhân, Triệu Chứng, Chuẩn Đoán và Phương Pháp Điều Trị 

Bệnh Alzheimer là gì? 

Bệnh Alzheimer, đặt theo tên bác sĩ Alois Alzheimer người đã phát hiện ra nó vào năm 1906, là một dạng bệnh mất trí nhớ tiến triển, thường gặp ở người lớn tuổi. Alzheimer làm giảm dần khả năng nhớ, tư duy và tự chăm sóc bản thân, làm giảm chất lượng cuộc sống và độc lập của người bệnh.

Bệnh Alzheimer là một trong những căn bệnh về hệ thần kinh gây ảnh hưởng đến suy nghĩ, hành vi và trí nhớ của người bệnh. Đây không phải là căn bệnh lão khoa hoặc bệnh thần kinh thông thường. Bệnh Alzheimer gây ảnh hưởng không chỉ đối với người bệnh mà còn tác động đến cả người đi chăm sóc bệnh nhân bởi lẽ chăm sóc bệnh nhân Alzheimer rất dễ dẫn đến trầm cảm hoặc có cảm xúc vô cùng căng thẳng. Hiện nay, bệnh Alzheimer ở Việt Nam đã ảnh hưởng ngày càng nhiều trong giới trẻ.

Nguyên nhân gây bệnh Alzheimer

Nguyên nhân chính của bệnh Alzheimer chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, các nghiên cứu cho thấy rằng sự kết hợp giữa các yếu tố gen, môi trường và lối sống có thể đóng vai trò. Thêm vào đó, sự tích tụ của protein beta-amyloid và tau trong não cũng được coi là yếu tố quan trọng gây bệnh:

 

nguyên nhân gây ra bệnh alzheimer

Nguyên nhân gây bệnh alzheimer

 

- Tính chất di truyền: Một trong những yếu tố quan trọng nhất được xác định là di truyền. Người có người thân (cha mẹ, anh chị em) mắc bệnh Alzheimer có nguy cơ cao hơn bình thường. Các nghiên cứu đã xác định một số gen có liên quan đến bệnh Alzheimer, như gen APP (amyloid precursor protein), PSEN1 (presenilin 1) và PSEN2 (presenilin 2). 

- Tích tụ plagues và tangles: Bệnh Alzheimer được đặc trưng bởi sự tích tụ các plagues (tắc nghẽn) và tangles (rối loạn) trong não. Plagues là tác nhân gồm beta-amyloid, một loại protein được tạo thành từ phân hủy không đúng cách của protein APP. Các tangles là các sợi protein tau bị biến đổi và gắn kết lại thành cấu trúc không bình thường, gây ảnh hưởng đến cấu trúc tế bào thần kinh. 

- Vi khuẩn và vi rút: Có một số nghiên cứu cho thấy sự liên kết giữa vi khuẩn và vi rút với bệnh Alzheimer. Một số nghiên cứu mới đây đã phát hiện beta-amyloid có thể có chức năng như một cơ chế phòng vệ chống lại các tác nhân vi khuẩn và vi rút. Tuy nhiên, vi khuẩn và vi rút có thể kích hoạt hệ thống miễn dịch, gây ra sự viêm nhiễm và làm gia tăng sự tích tụ của beta-amyloid trong não.

- Sự suy giảm mạch máu não: Cung cấp máu và dưỡng chất cho não là một yếu tố quan trọng để duy trì hoạt động bình thường của não. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng sự suy giảm mạch máu não có thể góp phần vào sự phát triển của bệnh Alzheimer. Sự suy giảm này có thể do tắc nghẽn các mạch máu nhỏ hoặc dẫn đến các vấn đề về tuần hoàn máu trong não.

- Tác động của tuổi già: Tuổi tác là một yếu tố rủi ro cho bệnh Alzheimer. Người già có nguy cơ cao hơn mắc bệnh này so với người trẻ. Sự lão hóa tự nhiên của cơ thể và quá trình suy giảm chức năng não có thể góp phần vào sự phát triển của bệnh Alzheimer.

Mặc dù các yếu tố trên có thể góp phần vào sự phát triển của bệnh Alzheimer, hiện chưa có phương pháp chữa trị hoàn toàn. Việc tìm hiểu thêm về nguyên nhân cụ thể của bệnh Alzheimer là rất quan trọng để tìm ra phương pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả cho bệnh này. 

Triệu chứng của bệnh Alzheimer

Triệu chứng của bệnh Alzheimer là một tập hợp các dấu hiệu và biểu hiện lâm sàng xuất hiện dần dần khi bệnh tiến triển. Đây là một loại bệnh mất trí nhớ và suy giảm các chức năng tư duy, ảnh hưởng đáng kể đến cuộc sống hàng ngày của người bệnh. Dưới đây là một số triệu chứng thường gặp của bệnh Alzheimer:

 

triệu chứng của bệnh alzheimer là mất trí nhớ

Triệu chứng phổ biến của bệnh alzheimer là mất trí nhớ

 

- Mất trí nhớ: Đây là triệu chứng phổ biến nhất của bệnh Alzheimer. Ban đầu, người bệnh thường gặp khó khăn trong việc ghi nhớ thông tin mới và duy trì thông tin đã học. Họ có thể quên các sự kiện quan trọng, người thân, hoặc địa điểm mà họ đã từng biết. Dần dần, khả năng nhận biết và nhớ các đối tượng hàng ngày cũng bị suy giảm.

- Rối loạn ngôn ngữ: Người bệnh Alzheimer có thể gặp khó khăn trong việc tìm từ và giao tiếp hiệu quả. Họ có thể quên từ ngữ thông thường hoặc sử dụng từ sai cách. Điều này có thể dẫn đến việc họ không thể hiểu hoặc tham gia vào các cuộc trò chuyện.

- Mất khả năng thực hiện các tác vụ hàng ngày: Bệnh Alzheimer ảnh hưởng đến khả năng thực hiện các tác vụ hàng ngày, như lập kế hoạch, quản lý tài chính cá nhân, hoặc thực hiện các công việc đơn giản như nấu ăn. Người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc tổ chức và hoàn thành các hoạt động hàng ngày mà trước đây họ đã thực hiện tốt.

- Thay đổi trong tư duy và thái độ: Bệnh Alzheimer có thể ảnh hưởng đến tư duy và thái độ của người bệnh. Họ có thể trở nên mất kiên nhẫn, hoang tưởng, hoặc lo lắng một cách không thường xuyên. Thay đổi tâm trạng và cảm xúc cũng là một trong những dấu hiệu thường gặp.

- Mất hướng và lạc đường: Trong giai đoạn tiến triển của bệnh Alzheimer, người bệnh có thể mất hướng dễ dàng, thậm chí trong những địa điểm quen thuộc. Họ có thể không nhận ra môi trường xung quanh và không biết cách quay trở lại nhà.

- Suy giảm khả năng lập kế hoạch và ra quyết định: Bệnh Alzheimer ảnh hưởng đến khả năng lập kế hoạch và ra quyết định của người bệnh. Họ có thể gặp khó khăn trong việc xác định và theo kế hoạch, dẫn đến việc thực hiện các hoạt động hàng ngày một cách không hiệu quả.

Nếu bạn hoặc người thân của bạn có những triệu chứng tương tự như trên, hãy tìm kiếm sự tư vấn y tế từ bác sĩ chuyên khoa để được khám và chẩn đoán chính xác. Chú ý rằng chỉ một bác sĩ chuyên khoa có thể đưa ra chẩn đoán cuối cùng về bệnh Alzheimer. 

Phương pháp chuẩn đoán bệnh Alzheimer

Phương pháp chuẩn đoán bệnh Alzheimer là một quy trình phức tạp được sử dụng để xác định mức độ và sự tiến triển của căn bệnh Alzheimer. Dưới đây là một số phương pháp chuẩn đoán chính được sử dụng để xác định bệnh Alzheimer:

 

Phương pháp chuẩn đoán bệnh alzheimer

Phương pháp chuẩn đoán bệnh alzheimer

 

- Phỏng vấn và kiểm tra lâm sàng: Bác sĩ sẽ tiến hành phỏng vấn bệnh nhân và người thân để thu thập thông tin về triệu chứng và tiền sử bệnh.

- Kiểm tra hình ảnh não: Các kỹ thuật hình ảnh như cộng hưởng từ (MRI) hoặc cắt lớp vi tính (CT scan) được sử dụng để tạo ra hình ảnh chi tiết của não. Chúng có thể phát hiện các dấu hiệu của bệnh Alzheimer, như mất mát thể tích não, sự co lại và sự hình thành các khu vực hình que.

- Xét nghiệm sinh hóa máu: Xét nghiệm máu có thể được sử dụng để loại trừ các nguyên nhân khác gây ra các triệu chứng tương tự bệnh Alzheimer. Ngoài ra, xét nghiệm cũng có thể phát hiện các chỉ số sinh hóa bất thường liên quan đến bệnh Alzheimer, bao gồm các protein như beta-amyloid và tau trong huyết thanh.

- Chụp cộng hưởng từ hạt nhân (PET): PET scan sử dụng các chất phóng xạ để tạo ra hình ảnh não và xác định các vùng của não có sự tích tụ của beta-amyloid, một trong những dấu hiệu chẩn đoán của bệnh Alzheimer. PET scan cũng có thể đánh giá chức năng não và tuần hoàn máu ở các vùng khác nhau của não.

- Kiểm tra gene: Các xét nghiệm di truyền có thể được thực hiện để xác định sự xuất hiện của các biến thể di truyền như APOE ε4, có liên quan đến tăng nguy cơ mắc bệnh Alzheimer. Tuy nhiên, việc kiểm tra gene chỉ mang tính quyết định hơn là chẩn đoán chính xác bệnh Alzheimer.

Phương pháp chuẩn đoán bệnh Alzheimer yêu cầu sự kết hợp của nhiều kỹ thuật khác nhau để tạo ra một hình ảnh toàn diện về trạng thái của bệnh nhân. Việc đánh giá bệnh Alzheimer đòi hỏi sự chuyên môn và kinh nghiệm của các chuyên gia y tế, như bác sĩ chuyên khoa thần kinh, bác sĩ tim mạch, và các chuyên gia về xét nghiệm hình ảnh và di truyền.

Phương pháp điều trị bệnh Alzheimer

Hiện nay không có phương pháp điều trị nào có thể chữa khỏi hoàn toàn bệnh Alzheimer, nhưng có một số phương pháp và liệu pháp đã được phát triển để giảm triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Dưới đây là một số phương pháp điều trị phổ biến được áp dụng trong việc quản lý bệnh Alzheimer:

 

chăm sóc điều trị bệnh nhân alzheimer

Chăm sóc và hỗ trợ tâm lý cho bệnh nhân Alzheimer vẫn là cách điều trị tốt nhất

 

- Dùng thuốc: Có hai loại thuốc chính được sử dụng trong điều trị bệnh Alzheimer, đó là cholinesterase inhibitors (như donepezil, rivastigmine, galantamine) và memantine. Chúng có tác dụng ức chế sự suy giảm chức năng thần kinh và cải thiện triệu chứng như suy nhược trí tuệ, mất trí nhớ và khả năng giao tiếp.

- Chăm sóc và hỗ trợ: Bệnh Alzheimer yêu cầu sự chăm sóc và hỗ trợ liên tục. Gia đình và người chăm sóc cần tạo ra một môi trường an lành và tạo điều kiện thuận lợi để người bệnh có thể sống và hoạt động một cách tốt nhất. Điều này bao gồm việc đảm bảo an toàn, cung cấp chế độ ăn uống lành mạnh và thúc đẩy hoạt động thể chất và tinh thần phù hợp. 

- Chăm sóc tâm lý: Bệnh Alzheimer có thể gây ra tình trạng lo âu, trầm cảm và căng thẳng. Việc cung cấp hỗ trợ tâm lý và tâm lý liệu pháp có thể giúp người bệnh và gia đình giảm bớt căng thẳng và nâng cao chất lượng cuộc sống. Các phương pháp này có thể bao gồm tư vấn, thảo luận nhóm và các hoạt động giảm căng thẳng như yoga hoặc tai chi. 

- Hoạt động não: Hoạt động não bộ như đọc sách, giải đố, học hát hoặc học một ngôn ngữ mới có thể giúp duy trì chức năng nhận thức và tăng cường trí tuệ. Các hoạt động này có thể được thực hiện dưới sự hướng dẫn của một nhân viên chăm sóc hoặc người thân.

- Tham gia vào các nghiên cứu: Có nhiều nghiên cứu đang tiến hành để tìm ra những phương pháp điều trị mới cho bệnh Alzheimer. Tham gia vào các nghiên cứu này có thể mang lại lợi ích cho bệnh nhân và cũng đóng góp vào việc nghiên cứu và phát triển các phương pháp điều trị tiến bộ hơn.

Ngoài ra, việc duy trì một lối sống lành mạnh, bao gồm chế độ ăn uống cân bằng, tập thể dục đều đặn và duy trì các hoạt động xã hội có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh Alzheimer và duy trì sức khỏe tốt. 

Nhận biết sớm về bệnh Alzheimer là rất quan trọng, nếu bạn hay người thân của mình có dấu hiệu của bệnh, hãy liên hệ với bác sĩ để có được sự tư vấn và điều trị kịp thời. Hãy nhớ rằng, dù bệnh Alzheimer không thể chữa khỏi, nhưng với sự hỗ trợ và điều trị đúng cách, người bệnh có thể duy trì chất lượng cuộc sống tốt hơn.

 

>> Xem thêm: Hiểu rõ hơn về Bệnh Áp Xe não: Nguyên Nhân, Triệu Chứng, và Cách Điều Trị

 

0like
0 Bình luận
320 Đã xem
Share

Tham gia thảo luận

chat
Bạn hãy Đăng nhập để thảo luận

icon mặt cười

Bài viết được quan tâm

Xem thêm >>